KARA LEKE ATEŞ YANIKLIĞI HALKALI LEKE MİLDİYÖ
FUSARİUM PHYTIUM ÖZ GÖVDE NEKROZU
TARFEN TARIM SAN TİC LTD.ŞTİ.
BİTKİ HASTALIKLARI NEDİR? HAKKINDA BİLGİ
Rastık: Ustilaginaceae familyasına bağlı mantarların, buğday ve arpa bitkilerinde meydana getirdikleri hastalık. Ustilago nuda arpada, Ustilago tritici mantarı ise buğdayda rastık hastalığını meydana getirir. Hastalığa yakalanmış bitkiler, sağlamlara göre daha kısa ve daha zayıf kalırlar. Genellikle kardeşlenme meydana gelmez. Hastalıklı başaklarda tane teşekkül etmez. Başaklarda tane yerine kurum gibi bir siyah toz oluşur. Bu tozlar mantarın sporlarıdır. Hastalık ilaçla önlenememektedir. Hastalıksız tohum kullanmak gerekir. Tohumluğu sıcak su içinde tutmak hastalığı önlemede faydalı olmaktadır.
Patates mildiyösü: Patates bitkisinde mildiyö hastalığını Phyhiaceae familyasından Phytophtora infestans mantarı meydana getirir. Patates bitkisinin önemli hastalığıdır. Yağışlı ve rutubetli yıllarda çok önemli zararlara sebeb olabilir. Hastalık patates yapraklarının tamamını kurutarak döker. Bitkinin gövdesi çıplak kalır. Hastalık toprak altındaki yumrulara da geçebilir. Yumrularda çöküntüler meydana getirir. Yumru verim ve kalitesinin azalmasına sebeb olur. Hastalığı önlemek için her sene hastalıklı bitki artıkları tarlalardan toplanarak imha edilmelidir. Ayrıca hastalık çıkmadan önce koruyucu ilaçlarla mutlaka ilaçlama yapmak gerekir. Eğer önceden ilaçlama yapılmaz ise bir daha hastalığı önlemek mümkün olmaz..
Kök kanseri: Meyve ağaçlarının kök ve kök boğazlarında görülen bir hastalıktır. Asmanın ise gövde ve dalları üzerinde görülür. Hastalığı Rhizobiaceae familyasına mensup Agrobacterium tumefaciens bakterisi yapar. Bu bakteri bir yara yerinden bitki bünyesine girip, orada beslenme ve çoğalmaya başlar. Çıkarmış olduğu toksinler hücrelerin anormal şekilde büyümesine sebeb olur. Böylece urlar teşekkül eder. Hastalığın bulaşmasını önlemek için köklerinde ur görülen fidanların imha edilmesi gereklidir. Ayrıca toprak işlenirken ağaçların kök ve kök boğazlarının yaralanmamasına dikkat edilmelidir..
Karaleke: Elma ve armut ağaçlarının en önemli hastalığıdır. Karaleke hastalığını armutlarda Pleosporaceae familyasından Venturia pirina, elmalarda ise Venturia inaequalis mantar türleri yapar. Hastalık, armut ve elma ağaçlarının çiçek, yaprak, meyve ve genç dalları üzerinde görülür. Çiçeklere bulaştığında çiçeklerin dökülmesine sebeb olur. Yapraklarda meydana getirdiği lekeler, yaprakların gelişmesini ve fotosentez yapmasını önler. Bundan dolayı meyve gözü teşekkülü azalır ve müteakip yıl mahsül veriminde önemli ölçüde düşüş meydana gelir. Küçükken hastalığa yakalanan mevyeler dökülür. Lekeli meyveler gelişemezler, şekilleri ve kaliteleri bozulur. Bu bakımdan hastalığa yakalanmış meyveler pazar değerini büyük çapta kaybederler. Elma ve armut ağaçlarında bu hastalığı önlemenin en tesirli yolu zamanında ilaçlama yapmaktır. Şayet ilkbahar dönemindeki çiçek öncesi ve sonraki ilaçlamalar zamanında ve dikkatli bir şekilde yapılırsa hastalık tamamen önlenir.
Monilya: Yumuşak ve sert çekirdekli meyve türlerinin önemli hastalıklarından biridir. Meyvelerde monilya hastalıklarını Sclerotiniaceae familyasından Monilia laxa, Monilia fructiggena mantarları yapar. Genellikle bütün sert ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarının çiçek, meyve, yaprak ve sürgünlerinde zarar meydana getirir. Hastalığın şiddetli çıktığı yıllarda çiçek ve sürgünleri kurutur. Hastalığa yakalanan meyvelerde önce kahverengi bir çürüklük oluşur, daha sonra üzerlerinde daireler halinde beyazımsı spor kütleleri görülür. Hastalıklı meyveler hasattan önce düşerler veya ağaç üzerinde kuruyarak mumyalaşıp kalırlar. Monilya hastalığını önlemek için ağaçlardaki bütün hastalıklı sürgün ve meyveleri toplayarak imha etmek ve ayrıca ilaçlama yapmak gerekir..
Çavdar mahmuzu: Clavicipititaceae familyasına ait Claviceps purpuce mantarının çavdar ve bazı buğdaygillerde meydana getirdiği bir hastalık. Çavdar başağı olgunlaşmaya başlayınca, kapçıklar arasında siyah, boynuz gibi sert ve çavdar tanesinin 2-3 misli büyüklüğünde, mahmuzu andıran çıkıntılar görülür. Hastalığın çavdar mahsülünü azaltması önemli değildir. Ancak, hastalıklı çavdar unundan yapılan gıda maddelerini yiyen insanlarda ergotizm ismi verilen bir hastalığa sebeb olması dolayısıyle önemlidir. Çavdar mahmuzunda bulunan bazı alkoloitler, insanlarda kusma, titreme ve felçler meydana getirebilirler. Ayrıca hamile kadınlarda düşük ve erken doğuma sebeb olabilirler. Öte yandan çavdar mahmuzu tıpta kan dindirici olarak da kullanılmaktadır.
Mavi küf: Tütünlerde Mildiyö hastalığı. Tütünlerin en önemli hastalığı olan Mildiyö hastalığına Peronosporaceae familyasından Peronospora tabacina mantarı sebeb olur. Hastalık tütünlerin fide ve tarla devresinde götürebilir. Yağışlı ve rutubetli mevsimlerde büyük salgınlar meydana getirir. Tedbir alınmazsa tütünleri tamamen harab eder. Tütünlerin tarla döneminde hastalık bulaşırsa tütün yapraklarından hasıl olan ölü dokular, yaprağın ticari değerini önemli ölçüde azaltır. Hastalığı önlemek için dayanıklı çeşitler yetiştirmek, fidelik ve tarla dönemlerinde koruyucu ilaçlamalar yapmak gerekir.
Buğday sürmesi: Tilletiaceae familyasına bağlı mantarların buğday bitkisinde meydana getirdiği önemli bir hastalık. Mantarın buğdayda hastalık meydana getiren önemli türleri Tilletia tritici ve tilletia foetidadır. Hastalık buğdayın başağında görülür. Sağlam başaklar ağır olduklarından aşağı doğru sarktıkları halde sürmeli başaklar hafif olduklarından dik dururlar. Ekinler olgunlaşınca başaklarda buğday tanelerinin yerinde siyah renkli tanelerin teşekkül etmiş olduğu görülür. Bu siyah tanelerden dolayı hastalığa çiftçiler sürme, kör veya karamuk gibi isimler de vermektedir. Kör tanelerin üstünü örten meyve kabuğu ince bir zar halindedir. Bu taneler parmak arasında sıkıştırılınca kolayca ezilir ve içlerinin tamamen siyah bir tozla dolu olduğu görülür. Bu tozlar hastalığı meydana getiren mantarın sporlarıdır. Kör tanelerin ezilmesi ile balık kokusunu andıran bir koku hissedilir. Bu koku sporlardan çıkar ve trimethylamin maddesinden hasıl olur. Hastalığı önlemek için tohumluk buğdayların ekilmesinden önce mutlaka tohum ilaçları ile ilaçlanması gerekmektedir.
Bağ mildiyösü: Bağ mildiyösü, üzüm bağlarının en önemli hastalığıdır. Peronosporaceae familyasına bağlı Plasmopara viticola mantarı tarafından meydana getirilir. Mantar, asmanın yaprak, sürgün, çiçek, sülük ve salkımlarında zarar yapar. İleri derecede hastalığa yakalanmış yapraklar kuruyarak dökülür. Sürgünler çıplak kalır. Salkımlardaki hastalıklı taneler olgunlaşmaz; buruşur, mumyalaşır ve meşin gibi bir görünüş alır. Bağ mildiyösü, serin ve yağışlı havaların hüküm sürdüğü mevsimlerde salgın yapar. Hastalık çıkmadan önce koruyucu ilaçlama yapmak gerekir. Bu ilaçlamalar yapılmaz ise çok önemli mahsul kaybı olur. ..
Buğday pası: Pucciniaceae familyasına bağlı mantar türlerinin buğday, arpa, çavdar ve yulaf bitkilerinde meydana getirdiği önemli bir hastalık. Hastalığın şiddetli olduğu yıllarda bitkiler zayıf kalır. Bu yüzden başak teşekkülü iyi olmaz. Tane tutumu zayıf olur. hastalıklı bitkilerdeki danelerin çimlenme güçleri azalır. Hastalık, bitkilerin sap, yaprak, kavuz ve kılçıklarında sarı, kahverengi lekeler meydana getirir. Buğdayda zararlı olan üç önemli türü vardır. Puccinia striiformis (sarı pas) Puccinia triticina (kahverengi pas), Puccinia graminis tritici (kara pas). Kara pasın ana konukçu bitkisi Berberis (hanımtuzluğu) bitkisidir. Hayat devresini bu bitkide tamamlar. Bu bakımdan kara pas hastalığından korunmak için Berberisleri imha etmek gerekir. Ayrıca erkenci buğday çeşitleri yetiştirmek zararı azaltır. Kara pas bilhassa yağışlı yıllarda ülkemizde salgınlar yaparak önemli derecede mahsul kaybına sebeb olmaktadır.
Bağ küllemesi: Bağlarda külleme hastalığını, Erysiphaceae familyasından Uncinula necator mantarı yapar. Mantar, asmanın yaprak, çiçek, sülük ve salkımlarında zararlı olur. Hastalığa yakalanmış yaprakların üzeri kül serpilmiş gibi bir durum alır. Hastalıklı taneler olgunlaşmaz. Üzerleri çatlar, çekirdekler görülür. Fazla miktarda hastalığa yakalanmış çubuklar yazın yeteri kadar olgunlaşmaz ve zayıf kalırlar. Kışın ise donlardan zarar görürler.
YUMUŞAK ÇEKİRDEKLİ MEYVE HASTALIKLARI
ELMA KARALEKESİ :.
Yapraktaki lekeler önceleri yağlımsı görünüştedir, zamanla kahverengiye döner (Şekil 16). Meyvedeki lekeler önceleri yeşilimtrak olup giderek kahverengiye döner (Şekil 17).
Sürgünde lekeler oval veya yuvarlak kabarcıklar halindedir İlkbaharda bu kabarcıklar çatlar ve çatlayan püstüller zamanla birleşerek "uyuz" veya "sıraca" denilen yaraları meydana getirir.
Mücadelesi :
1- Kültürel önlemler : Yere dökülmüş bulaşık yapraklar ve sıracalı dallar kesilip yok edilmelidir.
2- Kimyasal Mücadele :
1. İlaçlama: Çiçek gözleri kabardığı zaman
2. İlaçlama: Pembe çiçek tomurcuğu devresinde
3. İlaçlama: Çiçek-taç yaprakları %70-80 döküldüğünde
4. İlaçlama: Gerektiğinde 10-12 gün sonra yapılır.
Dal sıracası bulunan yerlerde: 1. İlaçlamada 2 katı doz kullanılır.
ARMUT KARALEKE HASTALIĞI :ÖNERİMİZ PHYTO AKTİONE 5 CU KULLANINIZ.
- Yaprak, meyve ve sürgünlerde görülür.
-Yaprağın üst ve alt yüzünde oluşan lekeler, başlangıçta yağ lekesi görünümündedir. Giderek kahverengileşirler.
- Meyvede küçük lekeler birleşerek gelişmeyi durdururlar.
Kültürel önlemler :
- Sonbaharda yapraklar toplanıp yakılmalı ya da derince gömülmelidir.
- Sıracalı dallar budanıp bahçeden uzaklaştırılmalıdır.
Kimyasal Mücadele :
Fenolojiye göre;
1. İlaçlama çiçek gözleri kabardığında,
2. İlaçlama pembe rozet tomurcuğu döneminde,
3. İlaçlama çiçek taç yaprakları %70-80 dökülünce,
4. Diğer ilaçlamalar koşullara ve kullanılacak ilacın etki süresine göre belirlenir.
.
AYVA-ARMUT SEPTORİA YAPRAK LEKESİ:
Belirtileri :
Enfeksiyon yeşil aksamla sınırlıdır. Lekeler önce yaprağın üst yüzeyinde görülür, lekeler gri-beyazdır. Lekelerin kenarları morumsudur. Hastalık önemli boyutlarda olduğunda, yapraklar yaz sonuna doğru dökülür.
Armut ve ayva M. pyri’nin başlıca konukçularıdır. Bazen elmada da görülür.
Mücadelesi :
Kültürel Önlemler:
Fidanlıklarda ağaçların altındaki yaprakların toplanması bulaşmayı azaltır ve mücadeleye yardımcı olur. Toplanan yapraklar gömülmeli veya yakılmalıdır. Yağmurlama sulamadan kaçınılmalıdır. Fidanlıklarda iyi havalanma ve hızlı kurumayı sağlamak için, sıralar arası mesafe yeterli genişlikte olmalıdır.
Kimyasal Mücadele:
Kullanılacak ilaçlar ve dozları:
ELMALARDA MEMELİ PAS HASTALIĞI:ÖNERİMİZ PHYTO AKTİONE 5 CU KULLANINIZ.
Belirtileri :
Yaz aylarında elma yaprak ve meyvelerinde oluşan lekeler portakal kırmızısı renginde, yuvarlak veya uzuncadır. Lekelerin alt yüzeyinde ise sarımtırak çıkıntılar oluşur.
Mücadelesi :
Kültürel önlemler : Çevredeki ardıç ağaçları kesilmelidir.
Kimyasal Mücadele :
1. İlaçlama: Çiçek tomurcukları patladıktan sonra, kırmızı rozet dönemi başlangıcında,
2. İlaçlama: Çiçek-taç yaprakları tamamen dökülünce,
3. İlaçlama: 2. ilaçlamadan 15 gün sonra yapılır.
ELMA KÜLLEMESİ:Belirtileri :
Hastalık, elma ağaçlarının sürgün, yaprak, çiçek ve nadiren de meyveleri üzerinde zarar yapmaktadır (Şekil 18).
Hastalığa yakalanmış sürgünler, ince unlu bir tabaka ile kaplanmış görünmektedir. Hasta sürgünlerdeki tomurcukların bir kısmı ölür. Bir kısmı ise gelecek yıl için hastalık kaynağı olur.
Mücadelesi :
Kültürel önlemler :
Hastalıkla bulaşık sürgünler, hastalıklı kısmın15 cm . kadar altından kesilip, bahçeden uzaklaştırılmalıdır. İlkbaharda tepe tomurcukları küllemeli olarak gelişme gösteren sürgünler, yaprak ve çiçek demetleri toplanmalı ve bahçeden uzaklaştırılmalıdır.
Kimyasal Mücadele :
1. İlaçlama: Pembe çiçek tomurcuğu devresinde,
2. İlaçlama: Çiçek-taç yaprakların %70′i döküldüğünde,
3. Diğer İlaçlamalar: 2. ilaçlamadan sonra mayıs ayı sonuna kadar birer hafta, haziran sonuna kadar ise 10′ar gün aralarla yapılmalıdır.
YUMUŞAK ÇEKİRDEKLİ MEYVELERDE ATEŞ
YANIKLIĞI HASTALIĞI :
Belirtileri :
İlk belirtiler, çiçek ve çiçek demetlerinde görülür. Önce suda haşlanmış bir görüntüdedir. Sonra kahverengileşir ve zamanla siyahlaşır. Bulaşık taze sürgünler geriye doğru kıvrılır.
Kültürel önlemler :
Bulaşık alanlardan üretim materyali alınmamalıdır.
Fidanlıklar ve anaçlıklar denetlenmeli hastalık saptandığında yakılarak imha edilmelidir.
Kimyasal Mücadele :
Durgun dönemde budamadan sonra, %2’lik Bordo Bulamacı uygulanmalıdır. Aşağıdaki ilaçlarla, çiçeklenme başlangıcından itibaren 7-8 gün aralıklarla en az 3 ilaçlama yapılmalıdır.
Kullanılabilecek ilaçlar:
ELMADA DEMİR NOKSANLIĞI : ÖNERİMİZ : FENOFER % 6 eddha kullanınız
Kloroza yakalanan elma ağaçlarının önce genç yaprakçıklarında hafif sarılık başlar. Yaprak damarları yeşil görünümde olup, sarılık artınca damarlarda sararır.
Kloroz, bitkilerin doğal olmayan şartların etkisi altında kaldıkları zaman gösterdikleri bir reaksiyondur. Basit anlamda yaprakların sararmasıdır.
Bitki yapraklarındaki sararmaya bakteri, fungus ve virüs gibi etmenler yanında; sıcak, soğuk, ışık ve çeşitli fabrika gazları da neden olabilmektedir. En önemli neden, bitkide demir noksanlığıdır.
Demir noksanlığından oluşan klorozun nedenleri:
1. Toprakta yeterli demir elementi bulunmaması,
2. Toprak yapısı kireçli olan yerlerde serbest demirin
bitki tarafından alınamaması,
3. Topraktaki suyun fazlalığı,
4. Işığın çok fazla oluşu.
Mücadelesi :
Kültürel önlemler:
Ağır ve kireçli topraklarda meyve bahçesi kurulmamalı, sulama çok iyi hesaplanmalı, budama fazla güneşlenmeye engel olacak şekilde yapılmalı, kirece dayanıklı meyve çeşitleri veya anaçlar önerilmelidir.
Kimyasal mücadele:
Toprak ilaçlaması:
İlk lekeler görüldüğünde, en uç dalların iz düşümü alınarak bir daire çizilir ve kazılır, ilaç uygulandıktan sonra toprakla örtülür, daha sonra sulama yapılır. Bu sulama 10-15 gün aralıklarla üç defa tekrarlanır.
Yaprak ilaçlaması:
Yaprak üzerine püskürtme şeklinde verilir. Ağaçlarda çiçekten15 gün sonra ağacın gövdesinde 1/2 cm çapında öze kadar inen karşılıklı delikler açılır. Delikler içine preperat doldurulur, sonra da bal mumu veya ağaç macunu ile sıvanır.
FUSARİUM PHYTIUM ÖZ GÖVDE NEKROZU
TARFEN TARIM SAN TİC LTD.ŞTİ.
agricop sıvı sistemik bakırBİTKİ HASTALIKLARI NEDİR? HAKKINDA BİLGİ
Rastık: Ustilaginaceae familyasına bağlı mantarların, buğday ve arpa bitkilerinde meydana getirdikleri hastalık. Ustilago nuda arpada, Ustilago tritici mantarı ise buğdayda rastık hastalığını meydana getirir. Hastalığa yakalanmış bitkiler, sağlamlara göre daha kısa ve daha zayıf kalırlar. Genellikle kardeşlenme meydana gelmez. Hastalıklı başaklarda tane teşekkül etmez. Başaklarda tane yerine kurum gibi bir siyah toz oluşur. Bu tozlar mantarın sporlarıdır. Hastalık ilaçla önlenememektedir. Hastalıksız tohum kullanmak gerekir. Tohumluğu sıcak su içinde tutmak hastalığı önlemede faydalı olmaktadır.
Patates mildiyösü: Patates bitkisinde mildiyö hastalığını Phyhiaceae familyasından Phytophtora infestans mantarı meydana getirir. Patates bitkisinin önemli hastalığıdır. Yağışlı ve rutubetli yıllarda çok önemli zararlara sebeb olabilir. Hastalık patates yapraklarının tamamını kurutarak döker. Bitkinin gövdesi çıplak kalır. Hastalık toprak altındaki yumrulara da geçebilir. Yumrularda çöküntüler meydana getirir. Yumru verim ve kalitesinin azalmasına sebeb olur. Hastalığı önlemek için her sene hastalıklı bitki artıkları tarlalardan toplanarak imha edilmelidir. Ayrıca hastalık çıkmadan önce koruyucu ilaçlarla mutlaka ilaçlama yapmak gerekir. Eğer önceden ilaçlama yapılmaz ise bir daha hastalığı önlemek mümkün olmaz..
Kök kanseri: Meyve ağaçlarının kök ve kök boğazlarında görülen bir hastalıktır. Asmanın ise gövde ve dalları üzerinde görülür. Hastalığı Rhizobiaceae familyasına mensup Agrobacterium tumefaciens bakterisi yapar. Bu bakteri bir yara yerinden bitki bünyesine girip, orada beslenme ve çoğalmaya başlar. Çıkarmış olduğu toksinler hücrelerin anormal şekilde büyümesine sebeb olur. Böylece urlar teşekkül eder. Hastalığın bulaşmasını önlemek için köklerinde ur görülen fidanların imha edilmesi gereklidir. Ayrıca toprak işlenirken ağaçların kök ve kök boğazlarının yaralanmamasına dikkat edilmelidir..
Karaleke: Elma ve armut ağaçlarının en önemli hastalığıdır. Karaleke hastalığını armutlarda Pleosporaceae familyasından Venturia pirina, elmalarda ise Venturia inaequalis mantar türleri yapar. Hastalık, armut ve elma ağaçlarının çiçek, yaprak, meyve ve genç dalları üzerinde görülür. Çiçeklere bulaştığında çiçeklerin dökülmesine sebeb olur. Yapraklarda meydana getirdiği lekeler, yaprakların gelişmesini ve fotosentez yapmasını önler. Bundan dolayı meyve gözü teşekkülü azalır ve müteakip yıl mahsül veriminde önemli ölçüde düşüş meydana gelir. Küçükken hastalığa yakalanan mevyeler dökülür. Lekeli meyveler gelişemezler, şekilleri ve kaliteleri bozulur. Bu bakımdan hastalığa yakalanmış meyveler pazar değerini büyük çapta kaybederler. Elma ve armut ağaçlarında bu hastalığı önlemenin en tesirli yolu zamanında ilaçlama yapmaktır. Şayet ilkbahar dönemindeki çiçek öncesi ve sonraki ilaçlamalar zamanında ve dikkatli bir şekilde yapılırsa hastalık tamamen önlenir.
Monilya: Yumuşak ve sert çekirdekli meyve türlerinin önemli hastalıklarından biridir. Meyvelerde monilya hastalıklarını Sclerotiniaceae familyasından Monilia laxa, Monilia fructiggena mantarları yapar. Genellikle bütün sert ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarının çiçek, meyve, yaprak ve sürgünlerinde zarar meydana getirir. Hastalığın şiddetli çıktığı yıllarda çiçek ve sürgünleri kurutur. Hastalığa yakalanan meyvelerde önce kahverengi bir çürüklük oluşur, daha sonra üzerlerinde daireler halinde beyazımsı spor kütleleri görülür. Hastalıklı meyveler hasattan önce düşerler veya ağaç üzerinde kuruyarak mumyalaşıp kalırlar. Monilya hastalığını önlemek için ağaçlardaki bütün hastalıklı sürgün ve meyveleri toplayarak imha etmek ve ayrıca ilaçlama yapmak gerekir..
Çavdar mahmuzu: Clavicipititaceae familyasına ait Claviceps purpuce mantarının çavdar ve bazı buğdaygillerde meydana getirdiği bir hastalık. Çavdar başağı olgunlaşmaya başlayınca, kapçıklar arasında siyah, boynuz gibi sert ve çavdar tanesinin 2-3 misli büyüklüğünde, mahmuzu andıran çıkıntılar görülür. Hastalığın çavdar mahsülünü azaltması önemli değildir. Ancak, hastalıklı çavdar unundan yapılan gıda maddelerini yiyen insanlarda ergotizm ismi verilen bir hastalığa sebeb olması dolayısıyle önemlidir. Çavdar mahmuzunda bulunan bazı alkoloitler, insanlarda kusma, titreme ve felçler meydana getirebilirler. Ayrıca hamile kadınlarda düşük ve erken doğuma sebeb olabilirler. Öte yandan çavdar mahmuzu tıpta kan dindirici olarak da kullanılmaktadır.
Mavi küf: Tütünlerde Mildiyö hastalığı. Tütünlerin en önemli hastalığı olan Mildiyö hastalığına Peronosporaceae familyasından Peronospora tabacina mantarı sebeb olur. Hastalık tütünlerin fide ve tarla devresinde götürebilir. Yağışlı ve rutubetli mevsimlerde büyük salgınlar meydana getirir. Tedbir alınmazsa tütünleri tamamen harab eder. Tütünlerin tarla döneminde hastalık bulaşırsa tütün yapraklarından hasıl olan ölü dokular, yaprağın ticari değerini önemli ölçüde azaltır. Hastalığı önlemek için dayanıklı çeşitler yetiştirmek, fidelik ve tarla dönemlerinde koruyucu ilaçlamalar yapmak gerekir.
Buğday sürmesi: Tilletiaceae familyasına bağlı mantarların buğday bitkisinde meydana getirdiği önemli bir hastalık. Mantarın buğdayda hastalık meydana getiren önemli türleri Tilletia tritici ve tilletia foetidadır. Hastalık buğdayın başağında görülür. Sağlam başaklar ağır olduklarından aşağı doğru sarktıkları halde sürmeli başaklar hafif olduklarından dik dururlar. Ekinler olgunlaşınca başaklarda buğday tanelerinin yerinde siyah renkli tanelerin teşekkül etmiş olduğu görülür. Bu siyah tanelerden dolayı hastalığa çiftçiler sürme, kör veya karamuk gibi isimler de vermektedir. Kör tanelerin üstünü örten meyve kabuğu ince bir zar halindedir. Bu taneler parmak arasında sıkıştırılınca kolayca ezilir ve içlerinin tamamen siyah bir tozla dolu olduğu görülür. Bu tozlar hastalığı meydana getiren mantarın sporlarıdır. Kör tanelerin ezilmesi ile balık kokusunu andıran bir koku hissedilir. Bu koku sporlardan çıkar ve trimethylamin maddesinden hasıl olur. Hastalığı önlemek için tohumluk buğdayların ekilmesinden önce mutlaka tohum ilaçları ile ilaçlanması gerekmektedir.
Bağ mildiyösü: Bağ mildiyösü, üzüm bağlarının en önemli hastalığıdır. Peronosporaceae familyasına bağlı Plasmopara viticola mantarı tarafından meydana getirilir. Mantar, asmanın yaprak, sürgün, çiçek, sülük ve salkımlarında zarar yapar. İleri derecede hastalığa yakalanmış yapraklar kuruyarak dökülür. Sürgünler çıplak kalır. Salkımlardaki hastalıklı taneler olgunlaşmaz; buruşur, mumyalaşır ve meşin gibi bir görünüş alır. Bağ mildiyösü, serin ve yağışlı havaların hüküm sürdüğü mevsimlerde salgın yapar. Hastalık çıkmadan önce koruyucu ilaçlama yapmak gerekir. Bu ilaçlamalar yapılmaz ise çok önemli mahsul kaybı olur. ..
Buğday pası: Pucciniaceae familyasına bağlı mantar türlerinin buğday, arpa, çavdar ve yulaf bitkilerinde meydana getirdiği önemli bir hastalık. Hastalığın şiddetli olduğu yıllarda bitkiler zayıf kalır. Bu yüzden başak teşekkülü iyi olmaz. Tane tutumu zayıf olur. hastalıklı bitkilerdeki danelerin çimlenme güçleri azalır. Hastalık, bitkilerin sap, yaprak, kavuz ve kılçıklarında sarı, kahverengi lekeler meydana getirir. Buğdayda zararlı olan üç önemli türü vardır. Puccinia striiformis (sarı pas) Puccinia triticina (kahverengi pas), Puccinia graminis tritici (kara pas). Kara pasın ana konukçu bitkisi Berberis (hanımtuzluğu) bitkisidir. Hayat devresini bu bitkide tamamlar. Bu bakımdan kara pas hastalığından korunmak için Berberisleri imha etmek gerekir. Ayrıca erkenci buğday çeşitleri yetiştirmek zararı azaltır. Kara pas bilhassa yağışlı yıllarda ülkemizde salgınlar yaparak önemli derecede mahsul kaybına sebeb olmaktadır.
Bağ küllemesi: Bağlarda külleme hastalığını, Erysiphaceae familyasından Uncinula necator mantarı yapar. Mantar, asmanın yaprak, çiçek, sülük ve salkımlarında zararlı olur. Hastalığa yakalanmış yaprakların üzeri kül serpilmiş gibi bir durum alır. Hastalıklı taneler olgunlaşmaz. Üzerleri çatlar, çekirdekler görülür. Fazla miktarda hastalığa yakalanmış çubuklar yazın yeteri kadar olgunlaşmaz ve zayıf kalırlar. Kışın ise donlardan zarar görürler.
YUMUŞAK ÇEKİRDEKLİ MEYVE HASTALIKLARI
ELMA KARALEKESİ :.
Belirtileri :
Yapraktaki lekeler önceleri yağlımsı görünüştedir, zamanla kahverengiye döner (Şekil 16). Meyvedeki lekeler önceleri yeşilimtrak olup giderek kahverengiye döner (Şekil 17).
Sürgünde lekeler oval veya yuvarlak kabarcıklar halindedir İlkbaharda bu kabarcıklar çatlar ve çatlayan püstüller zamanla birleşerek "uyuz" veya "sıraca" denilen yaraları meydana getirir.
Mücadelesi :
1- Kültürel önlemler : Yere dökülmüş bulaşık yapraklar ve sıracalı dallar kesilip yok edilmelidir.
2- Kimyasal Mücadele :
1. İlaçlama: Çiçek gözleri kabardığı zaman
2. İlaçlama: Pembe çiçek tomurcuğu devresinde
3. İlaçlama: Çiçek-taç yaprakları %70-80 döküldüğünde
4. İlaçlama: Gerektiğinde 10-12 gün sonra yapılır.
Dal sıracası bulunan yerlerde: 1. İlaçlamada 2 katı doz kullanılır.
ARMUT KARALEKE HASTALIĞI :ÖNERİMİZ PHYTO AKTİONE 5 CU KULLANINIZ.
Belirtileri :
- Yaprak, meyve ve sürgünlerde görülür.
-Yaprağın üst ve alt yüzünde oluşan lekeler, başlangıçta yağ lekesi görünümündedir. Giderek kahverengileşirler.
- Meyvede küçük lekeler birleşerek gelişmeyi durdururlar.
Kültürel önlemler :
- Sonbaharda yapraklar toplanıp yakılmalı ya da derince gömülmelidir.
- Sıracalı dallar budanıp bahçeden uzaklaştırılmalıdır.
Kimyasal Mücadele :
Fenolojiye göre;
1. İlaçlama çiçek gözleri kabardığında,
2. İlaçlama pembe rozet tomurcuğu döneminde,
3. İlaçlama çiçek taç yaprakları %70-80 dökülünce,
4. Diğer ilaçlamalar koşullara ve kullanılacak ilacın etki süresine göre belirlenir.
.
AYVA-ARMUT SEPTORİA YAPRAK LEKESİ:
Belirtileri :
Enfeksiyon yeşil aksamla sınırlıdır. Lekeler önce yaprağın üst yüzeyinde görülür, lekeler gri-beyazdır. Lekelerin kenarları morumsudur. Hastalık önemli boyutlarda olduğunda, yapraklar yaz sonuna doğru dökülür.
Armut ve ayva M. pyri’nin başlıca konukçularıdır. Bazen elmada da görülür.
Mücadelesi :
Kültürel Önlemler:
Fidanlıklarda ağaçların altındaki yaprakların toplanması bulaşmayı azaltır ve mücadeleye yardımcı olur. Toplanan yapraklar gömülmeli veya yakılmalıdır. Yağmurlama sulamadan kaçınılmalıdır. Fidanlıklarda iyi havalanma ve hızlı kurumayı sağlamak için, sıralar arası mesafe yeterli genişlikte olmalıdır.
Kimyasal Mücadele:
Kullanılacak ilaçlar ve dozları:
| Etkili madde adı | Formülasyon Tipi | Dozu (preparat) 100 lt suya |
| Bordo Bulamacı (Bakırsülfat %98+Sönmemiş kireç) | 0.5 kg+ | |
| Bakır oksiklorür %50 | WP | 400 gr |
| Benomyl %50 | WP | 60 gr |
| Carbendazim %50 | WP | 60 gr |
| Thiophanate-methyl %70 | WP | 60 gr |
| Thiram %80 | WP | 150 gr |
| Captan %50 | WP | 150 gr |
| Dodine %65 | WP | 100 gr |
| Chlorotholonil %75 | WP | 200 gr |
ELMALARDA MEMELİ PAS HASTALIĞI:ÖNERİMİZ PHYTO AKTİONE 5 CU KULLANINIZ.
Belirtileri :
Yaz aylarında elma yaprak ve meyvelerinde oluşan lekeler portakal kırmızısı renginde, yuvarlak veya uzuncadır. Lekelerin alt yüzeyinde ise sarımtırak çıkıntılar oluşur.
Mücadelesi :
Kültürel önlemler : Çevredeki ardıç ağaçları kesilmelidir.
Kimyasal Mücadele :
1. İlaçlama: Çiçek tomurcukları patladıktan sonra, kırmızı rozet dönemi başlangıcında,
2. İlaçlama: Çiçek-taç yaprakları tamamen dökülünce,
3. İlaçlama: 2. ilaçlamadan 15 gün sonra yapılır.
ELMA KÜLLEMESİ:Belirtileri :
Hastalık, elma ağaçlarının sürgün, yaprak, çiçek ve nadiren de meyveleri üzerinde zarar yapmaktadır (Şekil 18).
Hastalığa yakalanmış sürgünler, ince unlu bir tabaka ile kaplanmış görünmektedir. Hasta sürgünlerdeki tomurcukların bir kısmı ölür. Bir kısmı ise gelecek yıl için hastalık kaynağı olur.
Mücadelesi :
Kültürel önlemler :
Hastalıkla bulaşık sürgünler, hastalıklı kısmın
Kimyasal Mücadele :
1. İlaçlama: Pembe çiçek tomurcuğu devresinde,
2. İlaçlama: Çiçek-taç yaprakların %70′i döküldüğünde,
3. Diğer İlaçlamalar: 2. ilaçlamadan sonra mayıs ayı sonuna kadar birer hafta, haziran sonuna kadar ise 10′ar gün aralarla yapılmalıdır.
YUMUŞAK ÇEKİRDEKLİ MEYVELERDE ATEŞ
YANIKLIĞI HASTALIĞI :
Belirtileri :
İlk belirtiler, çiçek ve çiçek demetlerinde görülür. Önce suda haşlanmış bir görüntüdedir. Sonra kahverengileşir ve zamanla siyahlaşır. Bulaşık taze sürgünler geriye doğru kıvrılır.
Kültürel önlemler :
Bulaşık alanlardan üretim materyali alınmamalıdır.
Fidanlıklar ve anaçlıklar denetlenmeli hastalık saptandığında yakılarak imha edilmelidir.
Kimyasal Mücadele :
Durgun dönemde budamadan sonra, %2’lik Bordo Bulamacı uygulanmalıdır. Aşağıdaki ilaçlarla, çiçeklenme başlangıcından itibaren 7-8 gün aralıklarla en az 3 ilaçlama yapılmalıdır.
Kullanılabilecek ilaçlar:
| Bakır oksiklorür (%37.5) + Manep (%20) WP | (100 lt suya 400 gr) |
| Fosetyl-Al WP | (100 lt suya 400 gr) |
ELMADA DEMİR NOKSANLIĞI : ÖNERİMİZ : FENOFER % 6 eddha kullanınız
Kloroza yakalanan elma ağaçlarının önce genç yaprakçıklarında hafif sarılık başlar. Yaprak damarları yeşil görünümde olup, sarılık artınca damarlarda sararır.
Kloroz, bitkilerin doğal olmayan şartların etkisi altında kaldıkları zaman gösterdikleri bir reaksiyondur. Basit anlamda yaprakların sararmasıdır.
Bitki yapraklarındaki sararmaya bakteri, fungus ve virüs gibi etmenler yanında; sıcak, soğuk, ışık ve çeşitli fabrika gazları da neden olabilmektedir. En önemli neden, bitkide demir noksanlığıdır.
Demir noksanlığından oluşan klorozun nedenleri:
1. Toprakta yeterli demir elementi bulunmaması,
2. Toprak yapısı kireçli olan yerlerde serbest demirin
bitki tarafından alınamaması,
3. Topraktaki suyun fazlalığı,
4. Işığın çok fazla oluşu.
Mücadelesi :
Kültürel önlemler:
Ağır ve kireçli topraklarda meyve bahçesi kurulmamalı, sulama çok iyi hesaplanmalı, budama fazla güneşlenmeye engel olacak şekilde yapılmalı, kirece dayanıklı meyve çeşitleri veya anaçlar önerilmelidir.
Kimyasal mücadele:
Toprak ilaçlaması:
İlk lekeler görüldüğünde, en uç dalların iz düşümü alınarak bir daire çizilir ve kazılır, ilaç uygulandıktan sonra toprakla örtülür, daha sonra sulama yapılır. Bu sulama 10-15 gün aralıklarla üç defa tekrarlanır.
Yaprak ilaçlaması:
Yaprak üzerine püskürtme şeklinde verilir. Ağaçlarda çiçekten15 gün sonra ağacın gövdesinde 1/2 cm çapında öze kadar inen karşılıklı delikler açılır. Delikler içine preperat doldurulur, sonra da bal mumu veya ağaç macunu ile sıvanır.
